Kringlopen creëren die de wereld vooruit helpen

Voor Erik Verkuil en Michel Sadon past het verduurzamen van hun bedrijf De Schrijn als vanzelf bij hun leven - het is er het logische gevolg van. Op hun landelijk gelegen plek proberen deze twee geëngageerde ondernemers cirkels zoveel mogelijk rond te maken.

Erik Verkuil en Michel Sadon
 

De Schrijn is een meubelmakerij in het buitengebied van Langbroek waar 12 docenten cursussen en opleidingen geven aan mensen die zich willen bekwamen in het ambachtelijk vervaardigen van massief houten meubels.

Energie uit zon en afval

Het gebouw heeft het uiterlijk van een schuur. Sinds november 2015 liggen er 59 zonnepanelen op het dak. Bij de Schrijn wordt veel met machines gewerkt, dus ligt het stroomverbruik hoog. ,,Het lukt namelijk niet meer om met de hand een boom in platen te zagen”, zegt Erik. "Ook om recht, vlak of haaks te zagen en te schaven hebben we machines nodig."

In februari 2018 volgde een biomassaketel om het gebouw mee te verwarmen. Om de cirkel verder rond te maken en de energie zoveel mogelijk zelf op te wekken, is in de zomer van 2019 een brikettenpers aangeschaft. Erik: "Ons afvalproduct zijn houtkrullen van de machines die we hier hebben staan. Voorheen gingen deze krullen naar een boer voor in de koeienstal, of op het land bij de varkens. Inmiddels zuigen we die krullen naar de nieuwe brikettenpers. Die perst briketten van de krullen, die de vorm hebben van grote damstenen, en daarmee stoken we de biomassaketel."

We produceren voldoende afval om alle energie zelf op te wekken", zegt Michel Sadon. "We gebruiken nauwelijks gas en nog maar een beetje elektra."

IN DE OPLOSSING LEVEN

Het gaat hier om investeringen van wel 70.000 euro, maar geld op zich vormt bij hun bedrijfsvoering niet de belangrijkste afweging. De motivatie ligt ergens anders, zo zegt Erik: "We willen goed zorgen voor de aarde." Michel vult aan: "En we willen graag in de oplossing leven."

De stappen die beide heren zetten op het gebied van duurzaamheid, zijn het gevolg van hun beider ontwikkeling. Michel: "De aanschaf van de ketel is het gevolg van hoe wij in de wereld willen staan. Voor ons is het onlogisch om dit niet te doen. We willen kringlopen creëren die vooruit gaan, in plaats van alles op te gebruiken."

Houtkrullen worden briketten

Erik: "Het geld dat we besparen op onze energienota leggen we apart om te investeren." Daarbij denken de ondernemers bijvoorbeeld aan een bijdrage aan een voedselbos, of aan kleinschalige landbouwprojecten.

Michel: "We willen investeren in systemen die voeden. Er mag wel iets naar ons terugvloeien, maar dat hoeft geen rente te zijn. Het kan ook zijn dat we er groenten kunnen halen als we met pensioen zijn. Zo proberen we steeds kringlopen te realiseren."

"Zo gaat dat ook met de energie van de zon", zegt Michel. "Het geld dat onze zonnepanelen genereren geven we weer door. We stoppen het niet in een eigen pot, maar laten het stromen." Precies, zegt Erik: "We hebben een overschot en dat besteden we niet aan een nieuwe auto."

CONTACT MET JEZELF

Persoonlijke ontwikkeling en contact maken met jezelf, zien ze als de grootste factor bij het zetten van stappen richting duurzaamheid: "Ons ambacht werkt met hoofd, hart en handen. Als je daar contact mee maakt, heb je minder nodig van de wereld - dan kun je jezelf voeden", zegt Michel.

Erik zegt dat ze graag werken met massief hout van bomen: "Hout is levend materiaal, daarom kun je liefde gaan voelen voor het materiaal. Door onze leerlingen daarmee in aanraking te brengen, wordt dat gevoel door meer mensen gedragen."

Het laten stromen van energie is belangrijk. Twee jaar geleden vierde de Schrijn haar 25-jarig bestaan. Als cadeau vroegen ze een grote schaal die in de vorm van een lemniscaat het door de landbouw verontreinigde slootwater vitaliseert. Ze pompen het water op, en geven het vol zuurstof - en dus levenskracht - weer terug aan de sloot. Michel: "Het gaat erom dat er weer leven in het water komt." Erik: "Water is de drager van het leven."

Stroomschaal die het slootwater vitaliseert

Binnenkort plaatsen ze een bankje bij de schaal, zodat zij samen met hun leerlingen en docenten, kunnen genieten van deze levensstroom - van deze herwonnen levensenergie.

Kuun Jenniskens